Een compleet kasteel van de aardbodem verdwenen! Dat is het geval hier in Kelpen-Oler waar ooit kasteel Ensenbroeck stond. Het slot dateerde van voor 1600.
De vroegst bekende bewoner was een zekere jonker Hendrick Roest (Roost) van Ensenbroeck, waarvan de naam omstreeks 1550 genoemd wordt. De boerderijen Voeëres, Hofer en Polderte van de buurtschap Ensenbroek behoorden toe aan de kasteelbewoners of afstammelingen daarvan. Ze vormen met Voorterhof, de Grote en Kleine Port, Hermanshof en enkele later gebouwde huizen nog steeds de buurtschap Ensenbroek.
Dankzij speurwerk van pastoor Franssen van Ittervoort, tevens amateurarcheoloog, in 1874, hebben we een indruk van het verloren kasteel met zijn brede toegangsweg, hoofgebouw, toren, dijken, dubbele grachten, weilanden en moestuin. De huidige Rhijdtbeek zorgde destijds voor water in de grachten rond het kasteel.
De familie van Ensebroeck bepaalde generaties lang het wel en wee in de omgeving. Niet alle adelijken gedroegen zich naar hun stand; in de eerste helft van de 18de eeuw maakten de broers Hendrik en Werner Roost van Ensenbroeck zich schuldig aan bedreiging, mishandeling, diefstal en struikroverij. Ze waren gevreesd en gingen de boeken in als de twee laatste Limburgse, misschien zelfs Nederlandse, roofridders.
De vele processen die gevoerd werden en de kosten die dat met zich meebracht, leidde tot verarming en uiteindelijk de ondergang van het kasteel. Een ballade van 37 strofen handelt over de uiteindelijke vloek die het kasteel en haar bewoners trof. Volgens een aantekening in het Registrum Memoriale van de parochie Grathem zou het kasteel Ensebroeck in 1779 zijn gesloopt. De losse brokken puin van de sloop werden jaren later gebruikt om onder meer de brug over de Panheelderbeek te verstevigen en om de weg tussen Kelpen-Oler en Grathem te verharden. Pas in 1957 zijn de kasteelgrachten gedempt en de grond geëgaliseerd voor landbouw. Daarmee zijn de laatste zichtbare sporen verdwenen maar de fundamenten liggen nog onder het maaiveld. Er is een gedenkteken geplaatst opgebouwd uit teruggevonden restanten.
Download de app
LET OP: De locatie van de speer is schuin tegenover huisnummer 2a, bij de stenen rustbank, die voor een deel is opgebouwd uit gevonden bouwstenen van het kasteel.
Bezoek ook andere Archeo route Limburg vindplaatsen.
Archeologische vindplaats Kelpen-Oler - Kasteel Ensenbroeck
Archeologische vindplaats Kelpen-Oler - Kasteel Ensenbroeck
Graetheideweg 2a
6037 NN
Kelpen-Oler
Beleef op locatie de geschiedenis van Kasteel Ensenbroeck. Download de app en sta op locatie oog-in-oog met onze archeoloog. Hij vertelt je via modernste virtuele technieken over het ontstaan en verdwijnen van Kasteel Ensenbroeck. Zo is het net of je naar het verleden transformeert.